Faizlerin düşmesiyle birlikte bankaların müsteri odaklı çalışmaya dönmek zorunda kalmalır, KOBİ’lerin (küçük ve orta büyüklükteki işletmeler) kredi bulma olanaklarını artırdı. Çünkü faizlerdeki genel düşüş trendi kredi faizlerine de yansıdı. Buna bir de bankalar arasındaki rekabet de eklenince KOBİ’ler kıymete bindi.
Artık bankalar müşteri tabanını genişletmek ve rakipleri karşısında öne geçmek için kredi şartlarında daha fazla taviz veriyor. Ancak bunu yaparken mali durumu iyi olan, satış ve pazarlamada sorun yaşamayan KOBİ’leri seçmeye çalışıyorlar.
Bugün bankalar, kredi faizlerini inebilecekleri asgari seviyeye kadar düşürmüş durumda. Gerçi son günlerde faizlerde bir çıkış yaşandı. Bundan bir ay öncesine kadar yüzde 30’lara kadar gerileyen kredi faizleri de yüzde 40’ların üzerine çıktı. Birçok bankanın ticari kredileri yüzde 45-55 civarında.
Bu faizler devamlı ve iyi müşteriler söz konusu olduğunda yüzde 40’a kadar düşebiliyor. Kaynak maliyeti daha ucuz olan bankalar ise yüzde 35’e kadar inebiliyor.
Faizler daha düşük
Bankalar, özellikle KOBİ niteliğinde olan firmalara gerek faiz gerekse hizmet anlamında daha toleranslı ve öncelikle davrandıklarını belirtiyor. Yani yüzde 40’tan ticari kredi kullandıran bir banka, KOBİ’ler söz konusu olunca faizlerini yüzde 35’e kadar düşürebiliyor. Bunun da altında, KOBİ’ler aracılığıyla kredi riskini daha geniş bir tabana yaymak isteği yatıyor. Çünkü bankalar müşteri tabanı ve türünü genişlettikleri ölçüde kredi riskini de düşürebiliyorlar.
Riski azaltmanın yolu
Bankaların kredileri bir piramit olarak düşünüldüğünde, bu piramidin tabanının bireysel krediler ve KOBİ’lerden oluşması riskin dağıtılması açısından oldukça önemli. Piramidin tepesine doğru çıkıldıkça azalan kredi miktarına bağlı olarak müşteri sayısının da azalması gerekiyor.
Aksi halde kredi piramidinin tabanında tek tek firmalara verilen büyük kredilerin yer alması halinde ve bu kredilerin geri dönüşünde sorun çıkması bankanın başını daha çok ağrıtabilir. İşte bu nedenle bankaların bireylerle birlikte en önemli hedef kitlesini KOBİ’ler oluşturuyor.
Bu nedenle bankalar son bir yıldır KOBİ’lere dönük ilginç projeler geliştiriyor.
Ziraat bankası’nın kredilerini, KOBİ’lerden çok tarım kesimine yönelik destekleme kredileri kapsamında olduğu için bu çalışmanın dışında tuttuk.
GARANTİ BANKASI: “İşletme Bankacılığı Hizmet Paketi” adıyla KOBİ’lerin ihtiyaçları düşünülerek hazırlanmış, kredinin yanısıra yatırım ve diğer tüm bankacılık hizmet ve ürünlerini kapsayan bir pakete sahip. Bu paketin içinde yer alan kredilerin faizleri piyasadaki gelişmelere göre değişiyor. Bu nedenle kredi faizleri için kesin ve net rakamlar verilmiyor. Ancak, şu andaki koşullar çerçevesinde kredi faizleri yüzde 40 ile 50 arasında değişiyor. Bu paketin içinde yer alan KOBİ’lere özel kredi çeşitleri ise şunlar:
Borçlu Cari Hesan (BCH): Firmalara kasa kolaylığı sağlanması ve kısa süreli nakit ihtiyacının karşılanması amaçlanıyor. Limit firmaya göre değişiyor.
Spot Kredi: Firmaların kısa vadeli finansman ihtiyacını karşılamayı amaçlıyor. Piyasa koşullarına göre belirlenen faizler piyasadaki dalgalanmadan etkilenmediği için faiz artışları firmayı olumsuz etkilemiyor.
Spot
Döviz Kredisi: Kredi tutarı, vadesi, faizi sabit tutulan kredi türüdür. Kredi vadesinden önce kapatılamıyor.
Kapama Opsiyonlu Spot Döviz Kredi: Kredi faizi vade boyunca sabit. Ancak, müşteri isterse vadeden önce tamamen, kısmen veya birkaç defada kapatabiliyor.
Tek Hesap: Hesapta hiç para olmasa dahi önceden belirlenen limit dahilinde anında kredi kullanarak kısa vadeli ve acil ihtiyacı karşılamaya yönelik bir kredi türü. Günün 24 saati her hangi bir garanti 24 kullanılarak kredi kullanılabilmesi en büyük avantajı.
Döviz Kredileri: Döviz girdisi sağlayacak ihracat gibi faaliyetlerin önceden belirlenen bir yabancı para biriminden finansmanı için kullandırılıyor.
Dövize Endeksli Kredi. Yabancı paraların TL Karşısında kazanacağı değer dikkate alınarak döviz bazında uygulanan faiz oranı ile kredi kullanan açısından herhangi bir döviz taahhüdü olmadankullandırılıyor. Vade bitiminde anapara ve kur artışları dahil faiz ve vergiler hepsi birden tahsil ediliyor.
İskonto Kredisi: Henüz vadesi gelmemiş ticari senet bedeli karşılığında vade tarihine kadar olan süreye tekabül eden faiz, komisyon, ve bunlar üzerinden alınan yasal kesintilerin düşülmesinden sonra kalan bakiyenin senedi son ciro eden kuruluşa ödendiği kredidir. Senet portföyü geniş ve kısa süreli nakit ihtiyacı duyan firmalara kasa kolaylığı sağlıyor.
Yabancı Para Çek İştirak Kredisi: Döviz girdisi sağlamaya yönelik olarak kullandırılan nakdi kredi. Firmaların yabancı para çek bedellerini vadesinden önce kullanmalarını sağlıyor.
Kimler yararlanabilir: Mali durumu kredi kullanmaya müsait olan KOBİ niteliğinde olan bütün işletmeler başvurabiliyor.
Nasıl ulaşılıyor: Garanti Bankası’nın bütün şubelerinden konuyla ilgili bilgi alınabiliyor. En yakın şube telefon veya adresi, 444 0 333 numaralı Alo Garanti hattı veya (0 212) 335 35 35 nolu genel müdürlük telefonundan öğrenilebilir. Şubelerden alınacak “İşletme Bankacılığı Başvuru Formu”nu doldurarak başvurmak yeterli. Ayrıca www.garanti.com.tr internet adresinden hem kredi hem de şube bilgilerine ulaşmak mümkün.
YAPI KREDİ BANKASI: Bankanın sadece KOBİ’lere yönelik özel kredileri şunlar:
Taksitli Ticari Kredi: Aylık veya üç ayda bir esnek ödeme imkanı var. Vade 3 yıla kadar uzayabiliyor.
Teknoloji Geliştirme Kredisi: Haziran ayında tanıtımı yapılan KOBİ Bilgi Çağı Zirvesi’nde, teknolojilerini geliştirerek daha nitelikli ürün ve hizmet sunumunu hedefleyen KOBİ’lere yönelik bir kredi türü. Bu kredi, piyasa şartlarına göre daha cazip faiz oranlarıyla sunuluyor.
Banka, KOBİ’lere yönelik danışmanlık ve PC bankacılığı gibi hizmetler de sunuyor. Ancak ağırlıklı hedef kitlesi KOBİ’ler olan Taksitli Ticari Kredi ürünü adı altında meblağ sınırı olmaksızın 36 ay vadeye kadar başka krediler de sunuluyor.
Bunlar, KOBİ’lerin ofis donanımlarına yönelik finansman çözümü sunan Teknolojik Altyapı Kredisi ile rüzgar enerjisi kullanan müşterilere yönelik Laterna firmasıyla başlatılan Temiz Enerji Kredisi.
Kimler yararlanabilir: Sadece KOBİ’lere yönelik olan krediler için bu özelliğe sahip işletmeler başvurabiliyor. Bunun için işletmenin mali yapısının kredi kullanmaya elverişli olması şartı aranıyor.
Nasıl ulaşılıyor: Kredi hakkında bilgi almak veya başvurmak için Yapı Kredi Bankası şubelerine başvurmak gerekiyor. En yakın şube telefonuna veya adresine ulaşmak için ise 444 0 444 numaralı Teletel’i veya Yapı Kredi Bankası Genel Müdürlüğü’nün (0212) 339 70 00 numaralı telefonunu aramak yeterli. Ayrıca www.ykb.com.tr internet adresinden kredi hakkında bilgi almak ve başvuru yapabilmek için en yakın şube bilgilerine ulaşılabiliyor.
AKBANK: Son 4-5 yıldır plasmanlarının yüzde 35-40’ını KOBİ niteliğindeki firmalara ayıran Akbank, bunu yüzde 60’a çıkarmayı hedefliyor.
Bunun için çalışmaları hızlandıran Akbank, bölge müdürlükleri ve şubeler aracılığıyla KOBİ’lerin listesini çıkartarak, bankanın bütün hizmet ve ürünlerinden KOBİ’lerin de yararlanmasını sağlamak için bir çalışma yürütüyor.
KOBİ’ler için sabit olarak belirlenmiş bir kredi faizi olmayan Akbank’ta, kredi faizleri piyasalardaki duruma göre her gün değişebiliyor. Şu anda KOBİ’lere yönelik kredilere yüzde 30-40 arasında faiz uygulanıyor.
Kimler yararlanabilir: Akbank’ın bütün kredileri KOBİ’lere de açık. Bu imkandan yararlanabilmek için şirketin mali durumunun krediyi kaldırabilecek çapta olması gerekiyor.
Nasıl ulaşılıyor: Krediler hakkında bilgi almak veya kredi başvurusunda bulunmak için en yakın Akbank şubesine danışmak yeterli. Şube telefonlarına veya adresine Müşteri Hizmetleri Müdürlüğü’nün (0212) 282 44 44 no’lu telefonundan ulaşılabilir. Ayrıca www.akbank.com.tr internet adresinden hem kredi ile ilgili bilgileri hem de başvuruda bulunmak için en yakın şube bilgilerini bulmak mümkün.
EMLAK BANKASI: KOBİ’lere yönelik çalışmalara ağırlık veren bir diğer banka da Emlakbank. Son yıllarda politikalarında önemli değişiklikler yaparak riskin tabana yayılması amacıyla KOBİ’lere yönelen Emlakbank, bu amaçla mevcut kredilerden ayrı olarak bankanın kendi kaynaklarıyla karşılanan ‘Emlakbank Gelişim 2000 Kredisi’ adıyla yeni bir uygulama başlattı.
Bu sene başlayan uygulamayla KOBİ’lere şimdiye kadar 30 trilyon lira nakit kredi kullandırıldı.
Emlakbank Gelişim 2000 Kredisi: KOBİ’lerin ihtiyaç duyacakları işletme sermayesinin temini için kullandırılıyor. Tüm sektörlerdeki firmalar yararlanabiliyor. Kredinin azami limiti 50 milyar olmakla birlikte, başvuran firmanın mali yapısı ve ticari yapısına göre belirleniyor. Vade ise en az 6 ay, en fazla 24 ay. Faiz oranları ise 6 aya kadar aylık yüzde 4, 12 ayda yüzde 3.90, 18 ayda 3.70, 24 ayda yüzde 3.60 olarak uygulanıyor.
Ticari Plaka Kredisi: Bu krediyle, tüm büyükşehir belediye sınırları içinde yolcu taşımacılığı yapan ticari taksi veya minibüs sahiplerinin nakit ihtiyaçlarının finansmanının sağlanması amaçlanıyor. Vadesi 6-24 ay olan kredinin faizi ise aylık yüzde 4 ile 3.60 arasında değişiyor. Teminat olarak araç ve ticari plaka üzerine rehin konuluyor. Azami kredi tutarı ise 20 milyar lira.
Kimler yararlanabilir: Gelişim 2000 Kredisi’nden KOBİ niteliğinde olan bütün işletmeler yararlanabiliyor.
Nasıl ulaşılıyor: Bilgi almak ve başvuru yapmak için bir Emlak Bankası şubesine gitmek gerekiyor. Şube telefon veya adresleri 0212 282 22 50 nolu genel müdürlük telefonu veya www.emlakbank.com.tr internet adresinden öğrenilebilir.
VAKIFBANK: KOBİ Araştırma ve Danışmanlık birimi bulunan ve faaliyetlerinde hedef kitle olarak KOBİ’lere yönelen Vakıfbank’ın KOBİ’lere özel imkanlar içeren kredi uygulamaları bulunmuyor.
Ancak, bankanın bütün finansman olanakları KOBİ’ler için de geçerli. Vakıfbank kendi kaynaklarından senet karşılığı kredi, spot kredi, taksitli işletme ihtiyaç ve araç kredisi, teminat mektubu, prefinansman kredisi, kabul kredisi, akreditif taahhüt kredisi gibi ticari kredi ve bireysel kredi imkanları sunuyor.
Vakıfbank, bunların yanısıra yatırımcı kuruluşların yurtdışından temin edecekleri yatırım mal ve hizmetlerinin finansmanına yönelik olara Union Bank of Switzerland (İsviçre), Credit Suisse (İsviçre), Dresdner Bank (Almanya), Banco Exterior de Espana (İspanya), Banque Nationale de Paris (Fransa), Banque Brussels Lambert (belçika) kaynaklı “Alıcı Kredileri” kullandırıyor.
Banka ayrıca, yarım kalmış yatırımların tamamlanmasına yönelik Yatırım Teşvik Fonu kaynaklı kredilerin kullandırılmasına da aracılık ediyor.
Bunun yanısıra KOSGEB ile yapılan işbirliği çerçevesinde KOBİ’lere bilgi ve danışmanlık hizmetleri veriliyor.
Kimler yararlanabilir: Kredi almaya engeli bulunmayan, mali durumu krediyi ödemeye yetecek ve istenen teminatları vreebilen bütün işletmeler başvurulabiliyor.
Nasıl ulaşılıyor: Tüm Vakıfbank şubelerinden gerekli bilgi alınabiliyor ve kredi başvurusu yapılabiliyor. Bankanın 444 0 724 no’lu Vakıfbank 7/24 hattından ve www.vakifbank.com.tr internet adresinden şube telefon ve adreslerine ulaşmak mümkün.
PAMUKBANK: “Geleceğin Bankacılığı Projesi” kapsamında müşterilireni beş gruba ayıran Pamukbank, KOBİ’leri “Girişimci” grubu içinde değerlendiriyor. Banka, bu gruba diğer müşterilerinden farklı olarak şu hizmetleri sunuyor:
1.Girişimci müşteriler için özel şubeler.
2.Sadece girişimci müşterilere hizmet verecek müşteri ilişkileri yöneticileri.
3. Farklı ürün paketi,
4. Farklı kredi tahsis prosedürü.
5.Danışmanlık hizmetleri.
Standart kredi verme süreci ile KOBİ kredilerinden fazla pay alınamayacağını öngören Pamukbank, KOBİ kredilerinin minimum operasyon maliyeti ve maksimum verimlilikte kullandırmak gerektiğini düşünerek KOBİ’leri “Girişimci” grubunda değerlendiriyor.
Banka, gerekli belgelerin alınmasından sonra tamamen elektronik ortamda yapılan kredi değerlendirmesinin sonucunda bir günde kredi kullandırabiliyor.
Teknoloji ve karar süreciyle ilgili alınan önlemler maliyetleri düşürdüğü için, bankanın KOBİ’lere uygun fiyatla kredi kullandırması da mümkün oluyor.
Kimler yararlanabilir: Banka, “Girişimci” tanımı altında, faaliyet gösteren KOBİ’lerin yanısıra, yeni iş kurarak ‘kendi kendinin patronu olmak isteyenler”e de kapısını açmış durumda.
Nasıl ulaşılıyor: Bilgi almak ve başvuruda bulunmak için Pamukbank şubelerine başvurmak gerekiyor. Bankanın www.pamukbank.com.tr internet adresinden başvuru formu doldurulduğunda banka elemanları işletmeyi ziyaret ediyor. Bankanın 444 0 400 nolu Pamukbank Dialog hattından en yakın şubenin telefon ve adresine ulaşmak mümkün.
İŞ BANKASI: Bankanın sadece KOBİ’lere yönelik özel bir kredisi yok. Ancak kuruluşundan itibaren hedef kitlesi olarak KOBİ’leri seçen İş Bankaıs, diğer ürün ve hizmetlerinde olduğu gibi kredilerini de KOBİ’leri düşünerek realize ediyor.
Kaynak maliyetleri nispeten düşük olan banka, KOBİ’lerin ihtiyaçlarını karşılamakta Türkiye çapına yayılan şube ağına güveniyor. Ürün ve hizmetlerinde KOBİ’lere öncelik tanıyan İş Bankası, kredi faizlerini piyasanın durumuna göre belirliyor.
İş Bankası’nın KOBİ’lerin de yararlanabileceği ticari kredi türleri ise şunlar:
Kısa Vadeli Krediler: KOBİ’Lerin kısa süreli işletme sermayesi ihtiyaçlarını giderme amaçlı. Aylık taksit ödemenin yanı sıra daha farklı kredilendirme seçenekleri de sunuluyor.
Orta ve Uzun Vadeli Krediler: Yatırım sürecindeki firmaların orta ve uzun vadeli finansman ihtiyacını karşılamaya yönelik.
Teminat Mektupları: Firmaların yurtiçi veya yurtdışındaki kuruluşlara taahhütleri karşılığında vermek zorunda oldukları TL teminatları veya kur riskli teminatlar için veriliyor.
Yabancı Para Nakdi ve Gayrinakdi Krediler: İthalat ve ihracat ağırlıklı çalışan firmaların finansmanını sağlıyor.
Kredili Ticari Mevduat: Kısa süreli nakit ihtiyaçlarının yanı sıra, işletmelerin fatuar ödemelerinin karşılanmasını içeriyor.
Kimler yararlanabilir: Daha önce kredi problemi yaşamayan, yasal engeli olmayan, mali durum kredi ödemelerini karşılayabilecek nitelikteki bütün KOBİ’ler kredi talebinde bulunabiliyor.
Nasıl ulaşılıyor: İş Bankası şubelerinden bilgi almak ve başvuruda bulunmak mümkün. Bankanın www.isbank.com.tr internet adresinde kredi bilgileriyle, şubelerin adres ve telefonları bulunuyor. Ayrıca 444 02 02 no’lu interaktif telefon hattından en yakın şubenin telefon ve adreslerine ulaşmak mümkün.
ABANK: Bankanın KOBİ’lere yönelik “Abank Küçük İşletme Kredisi” ürünü bulunuyor. Bu arada banka önümüzdeki günlerde açıklayacağı KOBİ’lere yönelik yeni bir ürün paketi üzerinde çalışmalarını sürdürüyor.
Abank Küçük İşletme Kredisi: Abank Küçük İşletme Kredisi’yle tüm işyeri sahiplerinin fiansal ihtiyaçlarının karşılanması hedefleniyor. İşletmeler açısından nakit akışını düzenleme, ihtiyaç halinde kredinin hazır olması, her türlü ihtiyaç için finansal destek sağlanması için kolaylıklar içeriyor. Kredi, TL olarak kullandırılıyor.
Ödemelerin nakit akışına uygun taksitlerle yapılması sağlanıyor. Üç aylık devrelerde faiz ödenerek kredinin vadesi uzatılabiliyor. Kredi, vade beklenmeden her an kapatılabiliyor.
Kimler yararlanabilir: KOBİ niteliğindeki imalatçı ve hizmet sektöründeki bütün işletmelerin yanısıra, avukat, doktor, eczacı gibi serbest meslek sahipleriyple, terzi, çiçekci gibi küçük esnaf ve sanatkarlar da bu kredi için başvurabiliyor.
Nasıl ulaşılıyor: Bilgi ve kredi talep temek için Abank şubelerine başvurmak gerekiyor. Bankanın 444 00 55 no’lu telefonlarından ve www.abank.com.tr internet adresinden kredi için bilgi almak, başvuru için gerekli şube adres ve telefonlarına ulaşmak mümkün.
DİĞER BANKALAR: KOBİ’lere yönelik özel kredilendirme projeleri bütün bankaların gündeminde var. Özellikle istikrar programının başarıya ulaşması halinde düşük enflasyon ortamında azalan kar marjlarının yarattığı açığı, daha çok işlem yaparak kapatmak zorunda kalacak olan bankalar, KOBİ’lere yeni imkanlar sunmak zorunda kalacak. (EKONOMİST)